بیروباوەڕت وەربگرە لە قورئان و سوننەت

الحمدلله الذي هدانا للإسلام، ومن علينا به، وأخرجنا في خير أمة، فسأله التوفيق لما يحب ويرضى، والحفظ مما يكره ويسخط. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. ئیمامی بەربەهاری دەفەرمووێت: سوپاس و ستایش بۆ ئەو خوایەی کە ڕێنموویی کردووین بۆ ئیسلام و بەو ئیسلامە منەت و فەزڵی خۆی ڕژاندوە بەسەرمانداو لە باشترین ئوممەت دەریچواندووین، بۆیە داوای لێ دەکەین تەوفیقمان بدات بۆ ئەوەی پێی خۆشەو پێی ڕازییە و بمانپارێزێ لەوەی پێی ناخۆشە و پێی تووڕە دەبێت.

١ - اعلموا أن الإسلام هو السنة، والسنة هي الإسلام، ولا يقوم أحدهما إلا بالآخر. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. بزانن ئیسلام بریتییە لە سوننەت، وە سوننەتیش بریتییە لە ئیسلام، وە هیچ یەکێکیان بەبێ ئەوی تر ڕاست نابێتەوە.

٢ - فمن السنة لزوم الجماعة، فمن رغب غير الجماعة وفارقها، فقد خلع ربقة الإسلام من عنقه، وكان ضالا مضلا. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. لە سوننەتدایە پابەندبوون بە جەماعەتەوە، جا هەرکەسێ حەزی لە جەماعەت نەکردوو لێی جیا بووەوە، ئەوا گرێی ئیسلامی لە ملی خۆی داماڵیوە و دەبێتە کەسێکی گومڕا و گومڕاکەر.

٣ - والأساس الذي تبنى عليه الجماعة وهم : أصحاب محمد صلى الله عليه وسلم، ورحمهم أجمعين، وهم أهل السنة والجماعة، فمن لم يأخذ عنهم، فقد ضل وابتدع، وكل بدعة ضلالة، والضلالة وأهلها في النار. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. ئەو بنەمایەی جەماعەتی لەسەر بنیات دەنرێت بریتییە لە: هاوەڵانی محمد (ﷺ) ڕەحمەتی خوا لە هەموویان بێت، ئەوان ئەهلی سوننەت و جەماعەتن، جا هەرکەسێک لەوانەوە وەرنەگرێت ئەوا گومڕا بووەو بیدعەی داهێناوە، هەموو بیدعەیەکیش گومڕاییە و گومڕایی و ئەهلەکەشی لە ئاگردان.

٤ - وقال عمر بن الخطاب رحمه الله : لا عذر لأحد في ضلالة ركبها حسبها هدى، ولا في هدى تركه حسبه ضلالة، فقد بينت الأمور، وثبتت الحجة، وانقطع العذر. وذلك أن السنة والجماعة قد أحكما أمر الدين كله، وتبين للناس فعلى الناس الإتباع. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. عومەری کوڕی خەتتاب - ڕەحمەتی خوای لێ بێت - فەرموویەتی: (هیچ کەسێک بیانووی نییە لە گومڕاییەک ئەگەر شوێنی کەوت کە خۆی بە هیدایەتی بزانێت، وە لە هیدایەتدا وازی لێ بهێنێت و بە گومڕایی بزانێت، چونکه هەموو کارەکان ڕوون کراوەتەوە و بەڵگەکان دامەزراوە و جێگیربوون و بیانوو نەماوەو پچڕاوە. چونکە ئەهلی سوننەت و جەماعەت هەموو کاروباری دینەکەیان مەحکەم کردووەو بۆ خەڵکی ڕوون بۆتەوە، بۆیە پێویستە لەسەر خەڵکی شوێنی بکەون.

٥ - واعلم رحمك الله، أن الدين إنما جاء من قبل الله تبارك وتعالى، لم يوضع على عقول الرجال وآرائهم، وعلمه عند الله وعند رسوله فلا تتبع شيئا بهواك، فتمرق من الدين، فتخرج من الإسلام، فإنه لا حجة لك فقد بين رسول الله صلى الله عليه وسلم لأمته السنة، وأوضحها لأصحابه، وهم الجماعة، وهم السواد الأعظم، والسواد الأعظم : الحق وأهله، فمن خالف أصحاب رسول الله صلى الله عليه وسلم في شيء من أمر الدين فقد كفر. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە ڕەحمەتی الله ـت لێبێت ئەم دینە لەلایەن الله تعالىٰ ـەوە هاتووە، لەسەر ئەقڵ و بۆچوونی مرۆڤەکان دانەنراوە و زانستەکەی لای الله و پێغەمبەرەکەیەتی، بۆیە شوێنی هیچ شتێک مەکەوە بە حەزو ئارەزووی خۆت لە دین یاخی ببیت و لە ئیسلام دەرچیت، چونکه هیچ بەڵگەیەکت نییە، پێغەمبەری خوا ﷺ سوننەتی بۆ ئوممەتەکەی ڕوونکردۆتەوە و بۆ هاوەڵانی ڕوونکردوەتەوە ئەوانیش جەماعەتن ئەوانیش زۆربەی خەڵکن و زۆربەی خەڵک: بریتییە لە حەق و ئەهلی حەق،وە هەرکەسێک پێچەوانەی هاوەڵانی پێغەمبەری خوا بکات لە شتێکدا لە کاروباری ئەم دین...

٦ - واعلم أن الناس لم يبتدعوا بدعة قط حتى تركوا من السنة مثلها، فاحذر المحدثات من الأمور، فإن كل محدثة بدعة، وكل بدعة ضلالة، والضلالة وأهلها في النار. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە خەڵکی هەرگیز هیچ بیدعەیەکیان دانەهێناوە تاوەکو سوننەتێکیان بە هاوشێوەی ئەوە واز لێ هێناوە، بۆیە ئاگاداری داهێنراوەکان بە، چونکه هەموو داهێنراوێک بیدعەیە، وە هەموو بیدعەیەکیش گومڕاییە، وە هەموو گومڕاییەک و ئەهلەکەشی لە ئاگردایە.

٧ - واحذر صغار المحدثات من الأمور، فإن صغير البدع يعود حتى يصير كبيرا، وكذلك كل بدعة أحدثت في هذه الأمة، كان أولها صغيرا يشبه الحق فاغتر بذلك من دخل فيها، ثم لم يستطع الخروج منها، فعظمت وصارت دينا يدان بها، فخالف الصراط المستقيم، فخرج من الإسلام. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە ئاگاداری شتە تازە داهێنراوە بچووکەکان بە، چونکه داهێنراوە بچووکەکان ڕادێیت لەسەری تاوەکو گەورە دەبێ، هەروەها هەموو بیدعەیەک لەم ئوممەتەدا داهێنراوە لەسەرەتاوە بچووك بووەو بەحەق چووە، ئەوەی تووشی دەبێت پێی هەڵدەخەڵەتێت، ئینجا ناتوانێ لێی دەرباز بێت و پاشان گەورە بووەو بوەتە دینێک و خەڵکی دینداری پێوە دەکەن، بۆیە لە ڕێگا ڕاستەکە جیاواز بوو ئینجا لە ئیسلام دەرچوو.

٨ - فأنظر رحمك الله كل من سمعت كلامه من أهل زمانك خاصة فلا تعجلن، ولا تدخلن في شيء منه حتى تسأل وتنظر : هل تكلم به أصحاب رسول الله صلى الله عليه وسلم، أو أحد من العلماء؟ فإن وجدت فيه أثرا عنهم فتمسك به، ولا تجاوزه لشيء، ولا تختار عليه شيئا، فتسقط في النار. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. تەماشاکە - ڕەحمەتی خوات لێبێت - ئەگەر گوێت لە قسەی هەرکەسێک بوو بەتایبەتی لەو سەردەمەی تۆی تێدای ئەوا هەرگیز پەلە مەکەو مەچۆ ناو هیچ مەسەلەیەکەوە تاکو تەماشا نەکەیت و پرسیار نەکەیت: ئایە هیچ کەسێک لە هاوەڵانی پێغەمبەری خوا ﷺ دەربارەی قسەیان کردووە؟ یان یەکێک لە زانایان؟ جا ئەگەر لەوانەوە شتێکت دەستکەوت ئەوا دەستی پێوە بگرە، لەبەر هیچ شتێک وازی لێ مەهێنە، هیچ شتێک هەڵمەبژێرە بەسەریداو بەهۆیەوە بکەویتە ناو ئاگرەوە.

٩ - واعلم أن الخروج من الطريق على وجهين : أما أحدهما : فرجل قد زل عن الطريق وهو لا يرد إلا الخير، فلا يقتدى بزلته، فإنه هالك، وآخر عاند الحق وخالف من كان قبله من المتقين، فهو ضال مضل، شيطان مريد في هذه الأمة، حقيق على من يعرفه أن يحذر الناس منه ويبين للناس قصته، لئلا يقع أحد في بدعته فيهلك. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە دەرچوون لە ڕێگای ڕاست دوو شێوەیە: یەکێکیان: پیاوێکە لە ڕێگاکە هەڵخلیسکاوە، لەکاتێکدا ئەو تەنها خێرو چاکەی دەوێ، بۆیە ناکرێتە پێشەنگ لە خلیسکانەکەی چونکە ئەوە بەهەلاکەتدا چووە، وە پیاوێک بەرهەڵستی لەگەڵ حەقدا دەکات و لەگەڵ لەخواترساوانی پێش خۆی ناکۆکە، ئەوە گومڕایەکی گومڕاکەرە، شەیتانێکی سەرکەشی یاخییە لەم ئوممەتەدا، پێویستە لەسەر هەرکەسێک ناسییەوە خەڵکی لێ ئاگادار بکاتەوەو خەڵکی لە چیرۆکەکەی ئاگادار بکاتەوە، بۆ ئەوەی هیچ کەسێک نەکەوێتە بیدعەکەیەوەو بە هەلاکەتدا بچێت.

١٠ - واعلم رحمك الله أنه لا يتم إسلام عبد، حتى يكون متبعا مصدقا مسلما فمن زعم أنه قد بقي شيء من أمر الإسلام لم يكفوناه أصحاب محمد صلى الله عليه وسلم، فقد كذبهم، وكفى به فرقة وطعنا عليهم، وهو مبتدع ضال مضل، محدث في الإسلام ما ليس فيه. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە ڕەحمەتی الله ـت لێبێت ئیسلامی هیچ بەندەیەک تەواو نابێت تاوەکو شوێنکەوتە و بەڕاستزان و تەسلیم نەبێت، هەرکەسێک وابزانێت دەربارەی ئیسلام شتێک ماوە کە هاوەڵانی پێغەمبەر ﷺ نەیانگەیاندووە ئەوە ئەوانی بەدرۆخستۆتەوە، بەسە بۆ ئەو قسەیە ناکۆکبوون و تانەدان لەوان، ئەوە کەسێکی بیدعەچی گومڕای گومڕاکەرە شتی تازەی لە ئیسلامدا داهێناوە کە تێیدا نەبووە.

١١ - واعلم رحمك الله : أنه ليس في السنة قياس، ولا يضرب لها الأمثال، ولا تتبع فيها الأهواء، وإنما هو التصديق بآثار رسول الله صلى الله عليه وسلم بلا كيف، ولا شرح، لا يقال : لم؟ وكيف؟. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە - ڕەحمەتی خودات لێبێت - هیچ قیاسێک لە سوننەتدا نییە، نموونەشی بۆ ناهێنرێتەوە و شوێنی ئارەزووەکان ناکەوین تێیدا، بەڵکو ئەوە تەنها باوەڕکردن و بەڕاست زانینی شوێنەوارەکانی (فەرموودەکانی) پێغەمبەری خوایە ﷺ، بەبێ چۆنیەتی و بەبێ ڕاڤە، هەرگیز ناگوترێت: بۆ؟ چۆن؟.

١٢ - والكلام والخصومة والجدال والمراء محدث، يقدح الشك في القلب، وإن أصاب صاحبه الحق والسنة. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە قسە وتن (الكلام) و ناکۆکی و دوژمنایەتی (الخصومة) و دەمەدەمێ (الجدال) و مشتومڕ (المراء) هەموو داهێنراون گومان دەخەنە دڵەوە، هەرچەندە خاوەنەکەی حەق و سوننەت بپێکێ.

١٣ - واعلم رحمك الله : أن الكلام في الرب تعالىٰ محدث، وهو بدعة وضلالة، ولا يتكلم في الرب إلا بما وصف به نفسه عزوجل في القرآن، وما بين رسول الله صلى الله عليه وسلم لأصحابه، فهو جل ثناؤه واحد : ﴿لَيْسَ كَمِثْلِهِۦ شَىْءٌ ۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْبَصِيرُ﴾. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە بزانە - ڕەحمەتی خوات لێبێت - کەوا قسەکردن دەربارەی پەروەردگار باسێکی نوێیە، ئەویش داهێنراو و گومڕاییە، نابێت دەربارەی پەروەدگار قسە بکرێت تەنها بەو شێوە نەبێت خۆی وەسفی خۆی کردووە لە قورئانداو پێغەمبەری خوا ﷺ بۆ هاوەڵانی ڕوونی کردوەتەوە، ئەو - ستایشی بەرزو پیرۆز بێت - تەنهایە {هیچ شتێک نییە لە وێنەی ئەو زاتە، وە هیچ شتێک لەو ناچێت، هەر ئەویش بیسەرو بینایە}.

١٤ - ربنا أول بلا متى، وآخر بلا منتهى، يعلم السر وأخفى، و على عرشه استوى، وعلمه بكل مكان، لا يخلو من علمه مكان. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. پەروەردگارمان یەکەمینە بەبێ کەی؟ وە دوایینەو بەبێ کۆتایی، نهێنی و ئاشکراکان دەزانێ، ئەو لەسەر عەرشەکەی خۆی ئیستوای کردووە، وە ئاگادارە بە هەموو شوێنێک و هیچ جێگایەک نییه لە زانستی ئەودا نەبێت.

١٥ - ولا يقول في صفات الرب: كيف؟ ولم؟ إلا شاك في الله تبارك وتعالى. والقرآن كلام الله وتنزيله ونوره، ليس بمخلوق، لأن القرآن من الله، وما كان من الله، فليس بمخلوق، وهكذا قال مالك بن أنس وأحمد ابن حنبل والفقهاء قبلهما وبعدهما، والمراء فيه كفر. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە هیچ کەسێک دەربارەی سیفەتەکانی خوای گەورە ناڵێت: چۆن؟ بۆ؟، تەنها کەسێکی بەگومان نەبێت لە خودای گەورە. وە قورئان کەلامی خوایە و لەلایەن ئەوەوە دابەزیوە و نورو ڕووناکی ئەوە، دروستکراو نییە، چونکه قورئان لەلایەن خواوە هاتووە، هەرشتێک لەلایەن خواوە هاتبێت دروستکراو نییە، مالیکی کوڕی ئەنەس و ئەحمەدی کوڕی حەنبەل و ئەوانەی پێش ئەوان و ئەوانەی پاش ئەوان هاتوون لە فەقیهەکان وایان گوتووە، مشتومڕ کردن تێیدا کوفرە.

١٦ - والإيمان بالرؤية يوم القيامة، يرون الله عزوجل بأبصار رؤوسهم وهو يحاسبهم بلا حجاب ولا ترجمان. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە باوەڕ بە بینینی الله تعالىٰ لە ڕۆژی قیامەتدا، خوای گەورە دەبینن بەچاوی سەریان ئەویش لێپێچینەوەیان لەگەڵدا دەکات بەبێ پەردەو بەبێ وەرگێڕ.

١٧ - والإيمان بالميزان يوم القيامة، يوزن فيه الخير والشر، له كفتان و لسان. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە باوەڕهێنان بە تەرازوو لە ڕۆژی قیامەتدا کە چاکەو خراپەی پێ دەپێورێت و دوو (تا) و زمانێکی هەیە.

١٨ - والإيمان بعذاب القبر، و منكر و نكير. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە باوەڕبوون بە سزای ناوگۆڕ و مونکەرو نەکیر.

١٩ - والإيمان بحوض رسول الله صلى الله عليه وسلم، ولكل نبي حوض، إلا صالح النبي صلى الله عليه وسلم، فإن حوضه ضرع ناقته. پەراوێز کوردی هیچ شتێک نییە. وە باوەڕ بە حەوزەکەی پێغەمبەری خوا ﷺ و هەموو پێغەمبەرێک حەوزێکی هەیە تەنها ساڵح پێغەمبەر (سەلامی خوای لەسەر بێت) نەبێ چونکە حەوزەکەی ئەو گوانی حوشترەکەی بوو.